This drunken poet does not have Rimbaud's drunken boat (bateau ivre)
. . .
Et dès lors, je me suis baigné dans le Poème
De la Mer, infusé d'astres, et lactescent,
Dévorant les azurs verts ; où, flottaison blême
Et ravie, un noyé pensif parfois descend ;
Où, teignant tout à coup les bleuités, délires
Et rhythmes lents sous les rutilements du jour,
Plus fortes que l'alcool, plus vastes que nos lyres,
Fermentent les rousseurs amères de l'amour !
Arthur Rimbaud
[. . . And henceforth, I bathed in the Poem
Of the Sea, infused with stars and turned into milk,
Devouring the green azures; where, drifting faintly
And delightedly, a pensive drowned man sometimes goes down;
Where, suddenly dyeing the bluenesses, deliriums
And slow rhythms under the gleams of daylight,
Stronger than the alcohol, vaster than our lyres,
Ferment the bitter rednesses of love! . . .]
Here it is.
Bài ca gã say thơ
Bóng trăng rộng quá, bơi không xuể
Rượu sắp cạn ly, uống mãi chẳng say
Cùng nhau ngồi ngất ngưởng trên mây
Một đám người
Gối mỏi chân chồn, mắt nhìn không ra lối
Đầu óc xoay tròn một câu hỏi
"Ta là ai?"
. . .
Chẳng có tiếng trả lời
Chúng ngơ ngác đòi đi tìm chân lý!
Ôi, một đám tâm thần phân liệt
Nửa thân người quằn quại lao đao
Gãi rách vết thương, rồi nghiện cơn đau
Nửa người còn lại
Là khoảng không trống rỗng
Nhưng thừa chỗ chứa linh hồn tê dại
Như bệnh nhân vừa bị đánh thuốc mê
Đang mộng du để đi tìm hủy hoại!
Nào, ta cùng ngâm bài "Tương Tiến Tửu"
Hồn ở đâu, Lý Bạch hay Vương Duy?
Hãy cạn chén mau mau, đêm nay
Chẳng còn dài mấy nữa!
Nhạc sĩ bạn ta
Cứ lầm thơ là nhạc
Tôn họ Trịnh làm thi sĩ muôn đời
Tấu nhạc lên như một khúc thở dài
Vết lăn trầm đã trở về cát bụi[1]
Ôi cát bụi tuyệt vời
Người đi rồi, còn ai ngóng tin vui?
Nhà văn ngồi bên đang khắc khoải
Mình giờ đây làm báo hay văn?
Đám bạn bè xưa ra đi lặng lẽ
Còn riêng mình ở lại với mình thôi
Ôi tháng năm
Nhớ thuở bột bồng tình trai trẻ
Mắt cùng chung lệ
Khóc cho những mối tình xa
Ở tận chân trời Budapest[2]
Rồi khi bóng sắp xế tàn
Dìu dắt nhau về căn nhà trầm mặc
Nhìn vào nhau để thấy những miếu đền[3]…
Bạn giáo sư văn chương
Trong men rượu thả hồn về Hy Mã
Những huyền thoại bi hùng
Nghe rồi tưởng thấy mình đâu trong đó
Bạn cứ hỏi Shakespeare rồi sẽ rõ
Đời chỉ là chiếc bóng biết đi
Một kẻ đóng tuồng vênh vang điệu bộ
Một câu chuyện toàn âm thanh và cuồng nộ
Mà người kể là một gã ngốc si[4].
Nàng họa sĩ vẽ tranh theo vần điệu
Nhịp cọ tung bay theo bóng hạc vàng
Đã bay xa về vùng trời Thôi Hiệu
Bỏ mình nàng ở lại với tiếc thương
Nàng sẽ tìm say mê trong giao hưởng mới
Âm điệu trỗi lên trên lá cỏ sáng ngời[5]
Nàng chợt vỡ: "Thơ cũng là thể xác"
Và từ đó thơ cũng là khoái lạc
Nên lúc thơ tàn lòng bỗng thấy âm u
Chờ đêm về ngắt cánh hoa tàn ác[6]
Nghe quạ kêu nhắc cuộc sống phù du[7].
Ly rượu cuối ta rót cho người tình
Uống say xong nàng sẽ bỏ ta đi
Để lơi lả với chàng nhà quê Nguyễn Bính…
Còn ta vẫn ngồi lại
Hầu chuyện với Tố Như.
Ôi Tâm Linh
Ta muốn bay về gò Calvaire tìm cứu rỗi
Cặp cánh mỏng chuồn chuồn[8]
Còn lẩn quẩn giữa năm ngón Như Lai
Như con khỉ, thần thông mà chẳng thoát[9].
Đi một bước, xa thêm mười bước
Phải chăng ta chưa sống đủ kiếp người?
Ôi bạn ta, đã bao lần rồi nhỉ ?
Cùng ta say, cười, khóc, mộng mơ
Hãy nâng chén chào nhau tình bằng hữu
Đốt bài thơ để cúng những hồn thơ
Ngày mai tỉnh sẽ thấy đời xa lạ
Lúc gặp nhau đã chắc nhận ra nhau?
Bạn ta ơi,
Khi ta say là lúc lòng ta Phật
Men bao dung thấm được đến bao lâu?
Nếu tỉnh trước, đừng lay ta bạn nhé.
Đỗ Quý Dân
© 2006 Dan Do – All Rights Reserved
[1] Mượn ý Trịnh Công Sơn
[2] Mượn ý thơ Thanh Tâm Tuyền
[3] Mượn ý thơ Mai Thảo
[4] Mượn lời MacBeth, kịch của Shakespeare
[5] Mượn tựa tập thơ “Leaves of Grass” của Walt Whitman
[6] Mượn tựa tập thơ “Les Fleurs du Mal” của Charles Beaudelaire
[7] Mượn ý bài thơ “The Raven” của Edgar Allen Poe
[8] Mượn cách ví von của Bùi Giáng
[9] Mượn ý truyện Tây Du Ký
No comments:
Post a Comment